nrc.nl › digitale editie

Schaken

Als U nog mee wil doen aan de partij op vrijdag 10 september tussen Magnus Carlsen, die dan in New York is, en de rest van de wereld, kunt U zich aanmelden op de website rwcc.g-star.com.

Dat rwcc staat voor Raw World Chess Challenge en Raw is de naam van een kledinglijn voor stoere jongens en meisjes. Op de site waar de partij wordt aangekondigd steekt Magnus een vinger stoer vooruit. ‘Ik daag je uit om te spelen tegen mij, de beste schaker van de wereld’, zegt hij, en op de achtergrond klinken twee knalletjes, alsof een foppistool wordt afgeschoten.

Net als een paar maanden geleden bij zijn debuut als modemodel ziet hij er niet echt gevaarlijk uit, maar meer als een verlegen jongen aan wie is gevraagd om stoer te kijken. Je krijgt de indruk dat de kledinglijn zich niet richt tot de stoere jongens zelf, maar tot hun moeders, voor wie hun jongen ondanks uiterlijk vertoon van flinkheid toch een goedmoedig knuffelbeertje is gebleven.

Een van de ceremoniemeesters in New York bij die partij tussen Carlsen en de wereld is Gari Kasparov, die zelf in 1999 het goede voorbeeld gaf door de wereld van toen te verslaan in een partij van zwaar kaliber die vier maanden duurde.

Ik had toen geen grote verwachtingen van een partij waarin meer dan vijftigduizend schakers democratisch stemden over de beste zet, maar dat was een vergissing.

De wereld was goed georganiseerd en kreeg raad van een aantal sterke grootmeesters die er veel tijd in staken. Microsoft, dat de partij organiseerde, richtte een website in waarop de wereld in gezamenlijke inspanning analyses met enorme variantenbomen plaatste.

De partij stond op zeer hoog niveau. De wereld had het voordeel van de wijsheid van de massa, Kasparov had het voordeel dat hij Kasparov was, en ook nog een ander voordeel: achteraf vertelde hij dat hij vaak had gekeken naar die website waarop zijn tegenstanders hun analyses plaatsten.

Sommige deelnemers van het wereldteam waren daar verontwaardigd over, maar wat hadden ze dan gedacht? Je moet wel een nobele ridder zijn als je de gedachten van de tegenstander kunt lezen en het dan niet doet.

Vergeleken bij die titanenstrijd is de partij tussen Carlsen en de wereld, die maar één middag duurt, van licht gewicht. Toch kan het een interessante strijd worden. Net als in 1999 bij de partij van Kasparov heeft de wereld

sterke adviseurs en hoogwaardige schaakcomputers.

Mag Carlsen die computers ook gebruiken? Dat wordt niet gemeld, maar ik denk dat Kasparov hem wel zal hebben overtuigd dat hij zonder die technische monsters geen kans heeft.

Afgelopen maandag won Carlsen een klein rapidtoernooi in de Noorse kuststad Kristiansund. Het was een vierkamp met wereldkampioen Anand, Judit Polgar en de Noorse leeftijdgenoot van Carlsen, Jon Ludvig Hammer.

Carlsen had moeite om zich voor de finale te plaatsen, maar toen hij daar eenmaal in geslaagd was, versloeg hij Anand, tot voor kort de soevereine koning van het rapidschaak, met 1,5-0,5.

De partij die ik laat zien is uit het open toernooi dat gelijktijdig in Kristiansund werd gespeeld. Eerlijk gezegd is de partij vooral mooi door een zet die niet op het bord kwam.

Thomas Thomassen - Tore Kolas, Kristiansund 2010

1. c4 Pf6 2. g3 g6 3. Lg2 d5 4. cxd5 Pxd5 5. Pc3 Pb6 6. Pf3 Lg7 7. 0-0 Pc6 8. d3 0-0 9. Le3 e5 10. Dd2 Te8 11. Pe4 Pd4 12. Tfe1 Pd5 13. Lh6 Lxh6 14. Dxh6 Pc2

In de ban van materialistische hebzucht speelt zwart met vuur. Met 14...Pf5 zou hij een redelijke stelling krijgen en 14...Pxf3+ gaat ook wel. 15. Pfg5 Pf6 16. Tac1 Een simpele manier om zwarts rooftocht te weerleggen was 16. Pxf6+ Dxf6 17. Ld5, waarna zwart niet 17...Le6 kan spelen wegens 18. Lxe6 fxe6 19. Tac1 Pxe1 20. Dxh7+ Kf8 21. Txc7 en wit wint. En als zwart 17...Te7 doet, leidt 18. Pxh7 Dg7 19. Dg5 tot winnend voordeel voor wit. Wat wit in de partij doet is ingewikkelder, maar had ook tot succes moeten leiden. 16...Pxe1 17. Txc7 Dreigt 18. Txf7 en snel mat. 17...Le6 18. Lh3 Ld5 19. Td7 Pxd7 20. Lxd7 Db6

21. La4 Meteen 21. Dxh7+ Kf8 22. Dh8+ Ke7 was nog niet helemaal duidelijk, maar wit had hier met een mooie zet de partij snel kunnen beslissen. Na 21. Le6 moet zwart om niet mat te gaan zijn dame geven met 21...Dxe6, maar dat is hopeloos voor hem. 21...Tac8 22. Dxh7+ Kf8 23. Dh8+ Ke7 24. Dxe5+ Le6 25. Df6+ Hier mist wit weer een goede kans: 25. Ph7 met de dreiging 26. Dg5+. Na 25...Kd8 26. Lxe8 Kxe8 27. Pd6+ Kd8 28. Pxc8 Kxc8 29. Dc3+ wint wit al het geofferde materiaal met voordeel terug. 25...Kf8 26. Dh8+ Ke7 27. Df6+ Kf8 28. Dh8+ Remise. Zo komt zwart er goed af, want met 28. Ld7 kon wit het nog proberen.

Leonid Gerzhoy - Mark Bluvshtein, Barcelona Open 2010. Wit begint en wint.

Schaakopgave

Oplossing: 1. Txf7 Kxf7 2. Dg5 Dd5 (of 2...Ld7 3. g8D+ Txg8 4. Tf1+ en snel mat of 2...Tg8 3. Tf1+ Ke8 4. Df6) 3. Tf1+ Kg8 4. Df6 Dxd4+ 5. Kg2 De4+ 6. Kh3 en zwart gaf op.